Bản làng người Rục ở Quảng Bình

Người Rục là một bộ phận (vi tộc dân) của dân tộc Chứt hiện còn bảo tồn nhiều giá trị văn hóa đặc thù và cổ xưa. Xã Thượng Hoá nơi sinh sống của người Rục nằm trong khu bảo tồn thiên nhiên “Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng”. Sự đa dạng về mặt sinh cảnh (sinh cảnh núi đá vôi, núi đất, thung lũng, hang động, sông ngầm, suối…) đã tạo nên sự đa dạng về sinh học (động thực vật), hình thành lối ứng xử đa tình huống biểu hiện trong sinh hoạt, cư trú cũng như trong sản xuất của con người sinh tụ nơi đây. Đây là một trong những nguyên nhân góp phần vào sự duy trì bảo lưu những yếu tố văn hoá nguyên thuỷ của người Rục so với những tộc người khác.

Có thể nói, lớp cư dân có mặt sớm ở vùng núi phía Tây Quảng Bình mà chúng ta biết đến là các nhóm tộc người thiểu số nói ngôn ngữ Việt - Mường bao gồm Sách, Mày, Mã Liềng, Rục, A Rem. Đây là những nhóm hiện nay được đa số các nhà nghiên cứu cho rằng còn bảo lưu rất nhiều yếu tố văn hoá và ngôn ngữ cổ của khối Việt - Mường.

Hiện nay, vấn đề nguồn gốc, quá trình di cư và hình thành nhóm người Rục cũng như mối quan hệ giữa nhóm Rục với các tộc người khác đang còn là những vấn đề tranh cải với nhiều ý kiến khác nhau. Tuy nhiên, cùng với lịch sử hình thành và phát triển vùng đất, quá trình cư trú xen kẽ, quan hệ hôn nhân đã tạo ra giữa nhóm người Rục và các nhóm khác với những mối liên hệ nhất định trong kinh tế, văn hoá, tín ngưỡng và ngôn ngữ.